FRIEDRICH BERNHARDI – TWÓRCA POTĘGI SPÓŁKI “GIESCHE”
Friedrich Bernhardi był radcą górniczym, wybitnym geologiem i niemieckim przemysłowcem, działającym na Górnym Śląsku, twórcą zjednoczonego koncernu Bergwerksgeseltschaft Georg von Giesche’s Erben (pol. Spadkobiercy Georga von Giesche). Urodził się 25 listopada 1838 roku na Dolnym Śląsku, w miejscowości Crummendorf pod Cylichową (dziś Krężoły w gminie Sulechów). Był synem właściciela dworu. Uczęszczał do szkoły górniczo-hutniczej w Cylichowej (nim. Züllichauer Gymnasiums Berg- und Hüttenkunde), a następnie studiował w Clausthal i Berlinie. Praktyki i pierwszą pracę odbywał w górach Harzu, w Nadrenii-Westfalii i w Belgii. W roku 1869 zdał egzamin na asesora górniczego (niem. Bergassessor) i przybył na Górny Śląsk, gdzie pracował jako nadsztygar w zabrzańskiej kopalni „Królowa Luiza”, a następnie jako inspektor górniczy u rodziny hrabiów von Tiele-Winckler – ówczesnych właścicieli Katowic. W roku 1873 mianowano go dyrektorem generalnym Bergwerksgeseltschaft Georg von Giesche’s Erben. Od razu rozpoczął skup akcji koncernu od osób, nie związanych bezpośrednio z firmą. Dzięki temu przyczynił się do umocnienia przedsiębiorstwa na niemieckim i europejskim rynku. Stworzył także podwaliny dla przemysłu cynkowego w Szopienicach i Roździeniu. W roku 1897 w Roździeniu uruchomiono hutę, nazwaną na jego cześć hutą „Bernhardi”(do dziś zachował się budynek walcowni z 1904 roku). Friedrich Bernhardi, będąc dyrektorem generalnym koncernu, mieszkał w Roździeniu w latach 1873−1887. W roku 1887 zamieszkał w pałacu w Załężu (przy dzisiejszej ul. Gliwickiej 159), skąd w roku 1896 kierował akcją ratowniczą podczas katastrofy górniczej w załęskiej kopalni “Kleofas”. W latach 1883−1904 Bernhardi był prezesem Górnośląskiego Związku Przemysłowców Górniczo-Hutniczych w Katowicach, dbając o rozwój przemysłu na Górnym Śląsku i zabiegając ulepszenie dróg transportu, głównie kolei. Zabiegał także o poprawę warunków socjalnych pracowników koncernu „Giesche” i ich rodzin, przyczyniając się m.in. do budowy domów robotniczych z dobrym zapleczem socjalnym. W roku 1904 przestał pełnić funkcję dyrektora generalnego Bergwerksgeseltschaft Georg von Giesche’s Erben (zastąpił go Anton Uthemann). Ustąpienie Bernhardiego tłumaczono osiągnięciem przez niego wieku emerytalnego, choć pojawiły się także nieoficjalne informacje o kłótni z właścicielami spółki. Zmarł 4 lutego 1916 roku w Crummendorf.
Bernhardi walnie przyczynił się do rozwoju spółki Giesche, a także powstania zakładów przemysłowych we wschodniej części dzisiejszych Katowic (głównie w Szopienicach i Roździeniu). Z jego inicjatywy powstał Giszowiec. Był także jednym z dobrodziejów wznoszonego w latach 1885-1887 kościoła św. Jadwigi w Szopienicach.
Michał Bulsa